Sanctus Adalbertus
Oratorium o św. Wojciechu, op. 71
w opracowaniu Marcina Maseckiego i Jerzego Rogiewiczawykonanie
Marcin Masecki – fortepian
Jerzy Rogiewicz – organy, instrumenty perkusyjne
Eliza Kierepka – sopran
Adam Kutny – baryton
Zespół Wokalny Studentów Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu pod kierownictwem artystycznym Marianny MajchrzakMarcin Masecki, awangardowy kompozytor i pianista, wraz z perkusistą Jerzym Rogiewiczem, specjalnie na tegoroczny festiwal Nostalgia, przygotują transkrypcję muzyczną oratorium o św. Wojciechu – „Sanctus Adalbertus” op. 71. O istnieniu tego utworu Góreckiego przez długi czas nie było wiadomo nic poza tym, że kompozytor planuje napisać „dużego Wojciecha” („małym” było „Salve, Sidus Polonorum”). Do czasu, kiedy partyturę kompletnej kompozycji odnalazł w pozostawionych przez zmarłego kompozytora materiałach jego syn, Mikołaj Górecki. Oba utwory skomponowane zostały dla upamiętnienia 1000. rocznicy męczeńskiej śmierci pierwszego patrona Polski, św. Wojciecha. Festiwal dedykowany jest jednemu z najistotniejszych dla rozwoju państwa i kultury polskiej wydarzeniu – 1050. rocznicy Chrztu Polski. Przepisując kompozycję Marcin Masecki, reprezentujący pokolenie dziedziczące polską tradycję muzyczną, odczyta w niej wątki wciąż dla nas żywe i teraźniejsze. Muzycy razem z szesnastoosobowym chórem wykonają prawykonanie transkrypcji w murach poznańskiego kościoła Ojców Jezuitów.
„Wielkim ograniczeniem w sztuce jest tradycja stanowiąca punkt wyjścia wszelkiej aktualnej twórczości artystycznej. Twórca może tę tradycję kontynuować, może ją odrzucić, ale w jednym i w drugim wypadku musi ją wziąć pod uwagę.” – te słowa filozofa i publicysty muzycznego Pawła Beylina, znakomicie ilustrują jedno z podstawowych zagadnień twórczości muzycznej Henryka Mikołaja Góreckiego stanowiące punkt wyjścia dla programu Nostalgia Festival Poznań 2016.
Interesującą cechą jego osobowości artystycznej jest specyficzny stosunku zarówno do tradycji, jak i do awangardy. Nie rezygnując z wykorzystania najnowszych technik XX-wieku, kompozytor zwraca się jednocześnie ku wartościom z pozoru już z dawna wyeksploatowanych – pełnych prostoty zwrotów melodycznych, konsonansowej harmoniki, intensywnej dynamiki i ekspresji.
Oratorium o św. Wojciechu „Sanctus Adalbertus” op. 71 to ostatni z samodzielnie ukończonych utworów pozostawionych przez jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów – Henryka Mikołaja Góreckiego. Kompozycja ta była pierwotnie zamówiona przez Poznań z okazji obchodów jubileuszu 750-lecia lokacji Miasta Poznania. Ze względu na chorobę, twórca nie ukończył dzieła na czas. Partyturę, po śmierci ojca, odnalazł w pozostawionych przez niego materiałach jego syn, Mikołaj Górecki. W odróżnieniu od prawykonanej w 2014 roku „IV Symfonii”, zaaranżowanej już przez syna, odnalezione oratorium było właściwie gotowe do publikacji. „Sanctus Adalbertus” miało światową premierę 4 listopada 2015 r. w Krakowie.
Oratorium na sopran, baryton, chór mieszany i orkiestrę, potocznie zwane „dużym Wojciechem” to monumentalna, niemal godzinna kompozycja poświęcona postaci św. Wojciecha. „Sanctus Adalbertus” jest kontynuacją „Beatus vir” (1979), skomponowanego przez Góreckiego na cześć św. Stanisława. Kompozytor planował cykl większych utworów na temat polskich świętych, jednak zrealizował tylko te dwa. Chociaż biskup Wojciech urodził się w Pradze, wyjechał na północ w celu nawracania pogan na terenach znajdujących się obecnie w Polsce, gdzie został zabity w 997 roku, w wieku trzydziestu jeden lat. Trzy lata później został kanonizowany, stając się pierwszym świętym patronem Polski. „Sanctus Adalbertus” składa się z czterech części, z których każda odnosi się w swojej kontemplacyjnej bezpośredniości do innych utworów chóralnych, wokalnych lub wokalno-instrumentalnych kompozytora. W sposób typowy dla Góreckiego orkiestra stosowana jest oszczędnie lub „tutti”.
Co istotne oratorium o św. Wojciechu „Sanctus Adalbertus” op. 71, nie było dotychczas wykonywane w Poznaniu, ale w swojej strukturze kompozycyjnej zawiera niejako samą „Kantatę o św. Wojciechu Salve sidus Polonorum” op. 72. Autor transkrypcji użyje tego genetycznego związku obu utworów prezentując esencję utworów H. M. Góreckiego poświęconych św. Wojciechowi.
Marcin Masecki
Rocznik 1982, warszawiak, pianista, kompozytor, dyrygent, aktywista. Jest liderem wielu różnorodnych projektów. Jego wirtuozowska fuzja stylistycznie odmiennych gatunków oraz przekraczanie granic między tzw. sztuką wysoką a rozrywkową, stały się jego znakami rozpoznawalnymi.
Jako pianista klasyczny przygotowuje album poświęcony nokturnom Chopina, które interpretuje na swoim legendarnym już pianinku – małym, średniej jakości, 6-oktawowym Kemblu. To będzie jego piąta płyta z serii klasycznej. Do tej pory ukazały się: Beethoven: Trzy Ostatnie Sonaty (grane w stoperach i specjalnych słuchawkach wygłuszających, celem zbliżenia się do perspektywy głuchego kompozytora), bachowskie Kunst der Fuga (nagrane na stary dyktafon), Bach: Rewrite (koncerty klawesynowe Bacha grane na pianinach elektro-akustycznych, wspólnie z Piotrem Orzechowskim i Capellą Cracoviensis), oraz Scarlatti (dekonstrukcja sonat Scarlattiego z dużą ilością improwizacji, grane równocześnie na pianinie i fortepianie). Wspólnym mianownikiem jak zawsze jest nietypowe spojrzenie na kanon muzyki klasycznej, często poprzez zapożyczanie narzędzi wykonawczych z innych gatunków.
Po stronie jazzowej Masecki od 4 lat prowadzi swój bigbend, grający do tańca. Na repertuar składają się standardy z lat 30, okraszone autorskimi epizodami. Ostatnio coraz częściej występuje również w duecie z perkusistą Jerzym Rogiewiczem, skupiając się na jeszcze starszych ragtajmach z drugiej dekady XX wieku. Przed bigbendem prowadził sekstet Profesjonalizm, oraz nonet Polonezy, wykonujący autorski zestaw tańców narodowych.
Masecki od paru lat aktywnie współtworzy letni program Placu Defilad, kulturalnego podwórka Warszawy, przy Teatrze Studio. W ostatnim sezonie wyreżyserował wspólnie z Tomkiem Pokrzywińskim festiwal Transkrypcje – cykl coniedzielnych koncertów, przedstawiających 9 symfonii Beethovena w kameralnych opracowaniach na różne składy. Masecki pisze również do flimu (Zimna Wojna, Obce Niebo, Fuck For Forrest) oraz do teatru (Solaris i Pasażerka Korczakowskiej). Jest też członkiem zespołu Pictorial Candi, prowadzonego przez Candelarię Saenz Valiente, prywatnie żonę. Od 10 lat jest związany z wytwórnią Lado ABC.
JERZY ROGIEWICZ
Rocznik 1983, kompozytor, dyrygent, perkusista i pianista. Ukończył z wyróżnieniem klasę kompozycji Zbigniewa Bujarskiego na Akademii Muzycznej w Krakowie. Studiował także u Krzysztofa Pendereckiego (instrumentacja) i Magdaleny Długosz (muzyka elektroniczna).
Jako instrumentalista-improwizator występował z wybitnymi muzykami, m.in. Toshinori Kondo, Kazuhisa Uchihashi, Hannoda Taku, David Thomas, Ray Dickaty, Wojtek Traczyk, Paweł Szamburski, Piotr Zabrodzki, Tomasz Duda. W latach 2005-2012 członek zespołu Levity - instrumentalnego tria, uważanego za jeden z najważniejszych zespołów grających nowoczesny jazz w Polsce. Efektem działalności zespołu są trzy płyty: Levity (Lado ABC 2009), Chopin Shuffle (Universal 2010), Afternoon Delights (Lado ABC 2011). W latach 2009-2011 perkusista zespołu Pink Freud.Od 2010 współpracuje z Marcinem Maseckim (zespoły “Profesjonalizm”, “Warszawska Orkiestra Rozrywkowa”, “Polonezy”, trio V/TLD z DJ Lenarem). Jest również członkiem rockowego zespołu Der Father (płyta Wake Up, Lado ABC, 2014). W 2013 roku prawykonany został jego utwór Muzyka Poważna na 10 instrumentów improwizujących. W 2015 razem z młodymi wykonawcami z Sejneńskiej Spółdzielni Jazzowej wykonał swoją kompozycję Muzyka na Wodzie na Jeziorze Hołny w Krasnogrudzie. Zadebiutował jako dyrygent kierując Polską Orkiestrą Radiową, wykonującą z zespołem Mitch&Mitch debiutancki album Zbigniewa Wodeckiego. Założyciel (razem z Igorem Nikiforowem) duetu Jerz Igor tworzącego autorską muzykę dla dzieci. W 2014 roku ukazała się ich Mała Płyta, na początku 2016 roku kolejny album pt. Zimą.
Autor muzyki filmowej (filmy Niedziela Anny Okrasko, 2014, Nowy Świat, 2015, Kac Macieja Buchwalda 2015, Wszystkie niedokument Na dnie morza – w produkcji) i teatralnej (Lalka, reż. Aneta Groszyńska-Liwień, Przedwiośnie (jako duet z DJem Lenarem), reż. Natalia Korczakowska, Żyd, reż. Aneta Groszyńska-Liwień – teatr TV, 2015).
Zespół Wokalny
Współpracujący z organizatorami festiwalu Nostalgia przy oratorium H. M. Góreckiego Sanctus Adalbertus op. 71 to grupa zawodowych muzyków zrzeszająca głównie studentów Wydziału Wokalnego Poznańskiej Akademii Muzycznej, którzy – oprócz umiejętności śpiewu solowego – potrafią także z pasją i ogromnym wyczuciem tworzyć chóralne współbrzmienia. Mimo że każdy z solistów indywidualnie jest wybitnym wokalistą, wspólnie udało im się stworzyć jeden muzyczny organizm ukazujący, jak wspaniałym artystycznym wyzwaniem jest twórczość zespołowa.
Kierownikiem artystycznym zespołu jest dr Marianna Majchrzak – absolwentka, a obecnie wykładowca Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu. Od lat związana z poznańską chóralistyką. Laureatka nagród indywidualnych w dziedzinie dyrygentury chóralnej (II nagroda na Ogólnopolskim Konkursie Dyrygentów Chóralnych w Poznaniu, nagroda dla najlepszego dyrygenta na VI Ogólnopolskim Konkursie Chóralnym im. Wacława z Szamotuł i wyróżnienie na V Międzynarodowym Turnieju Dyrygentury Chóralnej W stronę Polifonii we Wrocławiu). Jej wizytówką są zwłaszcza dwa zespoły – Zespół Solistów LUMEN VOCALE i Sołacki Chór Kameralny – znane z licznych nagród i rewelacyjnych wystąpień podczas krajowych i międzynarodowych konkursów i festiwali. Marianna Majchrzak kilka lat współpracowała również jako asystent z Chórem Kameralnym Poznańskiej Akademii Muzycznej pod dyr. prof. Marka Gandeckiego.
Eliza Kierepka
Absolwentka Szkoły Muzycznej I i II st. im. T. Szeligowskiego w Lublinie oraz Muzykologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Obecnie kształci się pod kierunkiem prof. dr. hab. Wojciecha Maciejowskiego oraz dr Joanny Horodko w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu, na wydziale wokalno-aktorskim. Jest laureatką konkursów: II miejsce na XII Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym im. Franciszki Platówny we Wrocławiu, II miejsce na IX Międzynarodowym Konkursie „Studencka Działalność Artystyczna” w Rużomberku oraz finalistką: XV Międzynarodowego Konkursu im. I.Godina we Vrablach i I Międzynarodowego Konkursu Solowej Wokalistyki Sakralnej Ars Et Gloria w Katowicach. Wielokrotnie występowała na deskach Teatru Wielkiego w Poznaniu: jako Mama w operze Mikołajek i inne chłopaki Radosława Matei, w spektaklu Alicja w Krainie Czarów Gabriela Kaczmarka oraz w widowisku Królowa Śniegu Gabriela Kaczmarka kreując partię tytułową. Artystka chętnie wykonuje również repertuar oratoryjno-kantatowy oraz muzykę kameralną.
Adam Kutny
Ukończył Poznańską Szkołę Chóralną J. Kurczewskiego. Z wyróżnieniem ukończył studia na wydziale Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu w klasie śpiewu solowego ad. dr hab. Jarosława Bręka. Jest laureatem Nagrody Specjalnej „Mercedes Vinas” na 53 Międzynarodowym Konkursie Wokalnym Francisco Viñas w Barcelonie, I miejsca na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym Iuventus Canti we Vrable, Słowacja, III miejsca oraz dwóch nagród specjalnych na II Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Jana Kiepury w Krynicy – Zdroju, nagrody specjalnej Grazia Cavanna na IX Międzynarodowym Konkursie Wokalnym Concorso Internazionale di canto Lirico „Rinaldo Pelizzoni” w Parmie, III miejsca i nagrody specjalnej na IV Konkursie Wokalnym im. Jana, Edwarda i Józefiny Reszków w Częstochowie, III miejsca i nagrody specjalnej na I Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym im. Jana Kiepury w Sosnowcu oraz I miejsca na Ogólnopolskim Konkursie Wokalnym im. Krystyny Jamroz w Busku-Zdroju. Współpracował z Filharmonią Łódzką im. Artura Rubinsteina wykonując partię Jezusa w Pasji według św. Mateusza oraz Pasji według św Jana J. S. Bacha pod dyrekcją Kaia Bumanna oraz Filharmonią Zabrzańską wykonując IX Symfonię L. van Beethovena pod dyrekcją Sławomira Chrzanowskiego. W roku akademickim 2013/2014 oraz 2014/2015 otrzymał zarówno stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia jak i nagrodę Rektora Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu dla najlepszych studentów za wybitne osiągnięcia naukowe i artystyczne, zaś w roku akademickim 2015/2016 otrzymał Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.